PIERINO’S leraar klaagt vader GAMBA aan
Motief: verbreken van contract
(Van onze muziekredacteur)
Enige tijd geleden kon men in de Italiaanse pers lezen dat de dirigent Romeo Arduini bij het tribunaal in Rome een aanklacht had ingediend tegen de vader van de jeugdige dirigent Pierino Gamba. Motief: de heer Gamba Sr. zou een contract dat met maestro Arduini bestond, hebben verbroken. Welk een contract dat was en wat de voorgeschiedenis van deze zaak is, – wel, hier volgt het verhaal voor zover dat ons bekend is.
Maestro Romeo Arduini, vroeger dirigent van het orkest van de opera te Rome, waarmee hij in 1934 en 1936 ook in ons land concerteerde, blijkt de man te zijn die het talent van de jonge Pierino Gamba heeft ontdekt. In 1946 krijgt hij de jongen aan zijn zorgen toevertrouwd. De familie Gamba is dan verre van bemiddeld, maar maestro Arduini wil en zal Pierino les geven, in den beginne zonder financiële beloning. Na enige tijd acht hij het ogenblik gekomen om de talenten van zijn jonge leerling te demonstreren.
Geslaagd debuut
Pierino mag een concert dirigeren met het orkest van de opera te Rome – Arduini’s orkest – en het publiek bestaat uitsluitend uit musici en critici, kenners dus. Resultaat: allerwegen geestdriftige bewondering voor de gaven van Pierino Gamba. Daarna volgen openbare concerten met het orkest van de Accademia di Santa Cecilia. En van dat ogenblik af is Pierino’s carrière begonnen.
Maestro Arduini zegt dan: Pierino mag vier concerten per maand dirigeren. Maar vader Gamba meent: mijn zoon kan maandelijks dertien concerten geven. Wat de muziekgeschiedenis al meermalen met wonderkinderen heeft gedemonstreerd wordt ook hier duidelijk: de zucht tot exploitatie van de jongen begint zich te manifesteren.
Wat moet maestro Arduini, die Pierino in alle geheimen van de muziek heeft ingewijd, die zijn hele opleiding in handen heeft gehad – wat moet Arduini doen? De jongen, die bijzonder aan zijn leraar gehecht is, in de steek laten of hem blijven les geven en onder zijn hoede houden? Hij kiest het laatste, reist met hem mee op zijn tournée’s, laat zijn orkest in de steek.
In 1947 heeft de leraar een contract gekregen, waarin wordt bepaald dat hem tot 1952 de artistieke zorgen van Pierino worden toevertrouwd. Alles gaat goed, de tournée’s worden afgewerkt en Pierino studeert steeds bij maestro Arduini, die hem vergezelt. Tot zij in 1949 in Zuid-Amerika zijn. De jongen heeft dan 3½ jaar les gehad. En dan wordt de leraar plotseling naar huis gestuurd: vader Gamba meent dat Pierino volleerd is en dat de lessen van maestro Arduini niet meer nodig zijn.
Medio 1949 keert de leraar – alléén – naar Rome terug; het contract heeft pas 2½ jaar gelopen. Gamba Sr. heeft het verbroken en dit feit is voor maestro Arduini aanleiding geworden een aanklacht in te dienen.
Ziehier het verhaal zoals dat uit mededelingen van maestro Arduini kon worden gereconstrueerd. De laatste schat dat Pierino in 3½ jaar ongeveer 240 concerten heeft gegeven en 480 repetities heeft geleid. Wie zin heeft in rekenen, bedenke, dat Pierino in die tijd ook nog wel eens vacantie heeft gehad.