In Zuid-Afrika trad Menuhin met Frits Schuurman op
Tournée met Hepzibah door Israël
(Van onze muziekredacteur)
“Darling, wat een leuk hoedje heb je”, roept de violist Yehudi Menuhin uit, als zijn vrouw binnentreedt, onder het gesprek dat ik vanmiddag met hem had in zijn Amsterdamse hotelkamer. Hij is gisteren aangekomen per vliegtuig uit Leopoldville waar hij Zaterdag nog optrad. En hij is even jongensachtig als enige jaren geleden, toen hij voor het laatst hier was. In een wijd overhemd loopt hij druk heen en weer. “Kan ik zo wel naar beneden gaan lunchen?” vraagt hij haar nog. Dan vertelt hij verder. Vooral over zijn laatste tournée in Zuid-Afrika.
“Vijf weken ben ik er geweest”, zegt hij, “en ik heb er ontzettend veel concerten gegeven: o.a. tien in Johannesburg, drie in Kaapstad, in Durban. Ik trad er ook met orkest op. De dirigent? Wel, dat was uw landgenoot Frits Schuurman. Brahms, Mendelssohn, Tsjaikowski, Bach speelde ik er.
Een fascinerend land, met enorme mogelijkheden, maar ik geloof dat alles wat er thans gebeurt, ten nadele is van Zuid-Afrika en zijn bevolking. Een voorbeeld: men beplant de bodem niet, het gevolg is, dat de grond door de zee wordt opgeslokt.
De ontwikkeling van het volk wordt er lang niet genoeg aangepakt. En dan zijn er zeker begaafde “inboorlingen”, dokters, ingenieurs, chemici, technici, enz. Maar zij mogen niet meehelpen aan de ontwikkeling. Er is daardoor een stabiele toestand ontstaan en menselijk gaat hij zelfs achteruit, lijkt mij. Er is in ieder geval geen groei.
Bemoedigend is, dat men zich al die problemen bewust is. Men is er niet blind voor. Zo zijn de Engelse kranten daar beslist beter dan in Engeland, progressiever.”
Aan “Diana en Griselda”
“Hebt U er nog componisten ontmoet?”
“Neen, helaas niet. Wel heb ik werk van hen gezien. En ik heb dan ook een compositie meegenomen van de talentvolle Arnold van Wyk. Of ik nog andere nieuwe werken op mijn repertoire heb genomen? Inderdaad heb ik samen met de pianist Louis Kentner (mijn zwager) in Februari in Londen de première gegeven van William Walton’s voor mij geschreven sonate, die hij opdroeg aan “Diana en Griselda”, mijn vrouw en haar zuster. 28 Maart speel ik het stuk in Parijs, waar ik 27 en 29 Maart alle solosonates van Bach uitvoer.”
“Pardon, even telefoneren”, zegt Menuhin. “Is de heer Kubelik thuis? Nee, dan bel ik later nog wel.” Dit korte telefoongesprek is voor mij aanleiding te vragen wat Menuhin Zondag a.s. met Kubelik als begeleider speelt in het A’damse Concertgebouw. “Dat staat nog niet vast; in ieder geval een solosonate van Bach.”
“Hoe het met mijn zuster gaat? Met Hepzibah gaf ik enige tijd geleden vele concerten in Californië, waar ik woon. 11 April beginnen wij een tournée door Israël: negen concerten. En wat Yalta, de jongste, betreft: die legt zich vooral op moderne muziek toe. Ook zij is pianiste. Nog onlangs gaf zij in Los Angeles met een violist de première van de nieuwe vioolsonates van George Antheil en Louis Grünberg.”
U ziet het: Yehudi Menuhin heeft het ontzettend druk. Hij trekt door de wereld en geeft concert na concert. Zijn sociale belangstelling is daarbij niet verminderd. Dat bewijst wel zijn optreden van Zondag a.s. in het Concertgebouw, waarvan hij de baten afstond aan het pensioenfonds van de orkestleden.