donderdag 26 september 1946
Orgelwerken van Bach
Als herdenking van het 25-jarig bestaan der Nederlandsche Bachvereeniging vond Woensdagavond in de Oude Kerk een orgelconcert plaats, gewijd aan werken van Bach. Wanneer men een avond van louter orgelcomposities van dezen grootmeester hoort, krijgt men eerst een volledigen indruk van zijn geniale capaciteiten in de techniek van het componeren. De Fantasia in G grote terts, waarmede het programma opende, openbaarde ons duidelijk Bach's meesterschap over de polyphone schrijfwijze. De Partite diverse over "O Gott, du frommer Gott", een jeugdwerk, toont ons zijn beheersing van de variatiekunst. Uit het Trio in d kleine terts blijkt hoe Bach met een uiterst beperkt thematisch materiaal een waarlijk grootsch werk weet te schrijven.
Na de koraalfantasie "Christ lag in Todesbanden" en de Fantasia over "Jesu, meine Freude", volgde tot besluit het Praeludium en Fuga in e kleine terts, ongetwijfeld het belangwekkendste en tevens het hoogtepunt van den avond; een grandioos werk waarin Bach via geweldige climaxen een majestueus slot bereikt.
LEX VAN DELDEN
maandag 30 september 1946
Operaconcert
De buitengewoon groote belangstelling voor het operaconcert, dat Zondagavond werd gegeven door de solisten van de Nederlandsche Opera neemt niet weg dat het nu eenmaal vrij poover surrogaat blijft, dit soort concerten. Ze missen sfeer, doordat de muziek uit dat merkwaardige verband gehaald wordt, dat opera heet, dat mengsel van muziek en actie in een omlijsting van tooneeldécors, dat de zoo typische theatersfeer oproept. Wat wij te hooren kregen, viel overigens niet bijzonder mee. Slechts Baylé, met zijn prachtige, goed ontwikkelde stem, die uiterst expressief is, kon ons bekoren. Ruth Monna bracht het - vocaliter - tot draaglijke prestaties. De overigen waren onvoldoende, zonder eenige expressie. De manier, waarop Reumer met zijn stem koketteert en zich zelfs niet de moeite geeft zich een oogenblik slechts te concentreeren, is bepaald hinderlijk. Jeanne van de Rosière en Jongsma leven bovendien zangtechnisch beneden peil. Aan den vleugel zat Henk van Wielink, die bijna alle noten in de maat en op tijd speelde. Hiermede is dan ook alles van hem gezegd.
Ondanks dit droevige geheel was 't publiek, dat bekende melodieën te hooren kreeg uitbundig in zijn nopjes en buitengemeen gul met zijn geestdrift. Er waren zelfs veel bloemen.
LEX VAN DELDEN
maandag 30 september 1946
Stefan Askenase speelt Chopin
De Poolsche pianist Stefan Askenase gaf Zaterdagavond in de geheel gevulde, en voor pianorecitels wel zeer ongeschikte Groote Zaal, een pianoconcert. Bij dit magistrale spel, dat onmiddellijk boeit en sferen oproept, waarin men zich slechts kan overgeven aan de ban, die van de muziek alleen uitgaat, vervaagt elke herinnering aan de pianistische techniek.
Wanneer men zich later rekenschap geeft van de geniale eigenschappen van dezen pianist, dan valt in de eerste plaat in het oog - afgezien van zijn volmaakte techniek - de feillooze analyse, die hij van elk der etudes en preludes, welke hij speelde, vooraf moet hebben gemaakt. Naast de technische bijzonderheden, die elke etude typeeren, kwamen de melodische lijnen duidelijk naar voren, met een nooit falend voorgevoel en een verrukkelijk toucher gespeeld.
Het is zoowel physisch als physiek een enorme opgave Chopins 24 preludes in haar geheel te spelen. Elke prelude vereischt een nieuwe instelling van den geest. Maar als de aanwezigen het maken van onaangename en overbodige wanklanken als hoesten, verkiezen boven het ernstig luisteren, dan kan men moeilijk verlangen, dat de concentratie van een pianist steeds weer opnieuw volledig zal zijn. Dat Askenase, ondanks deze "spelbrekers", voortdurend boeide, legt nog eens den nadruk op zijn groot meesterschap. Het publiek gaf dan ook ondubbelzinnig blijk van zijn enthousiasme door een schier onafgebroken applaus, dat tot ware ovaties aangroeide zoodat enkele toegiften moesten volgen, waarvan vooral de verrukkelijke Gavotte uit Bach's Engelsche Suite in g-moll prachtig was door Askenase in een heerlijken eenvoud en verfrisschende klaarheid gespeeld.
LEX VAN DELDEN